Onverwachte gewichtstoename? 10 mogelijke oorzaken

Wanneer je probeert af te vallen, is de blik op de weegschaal altijd weer even een spannend moment. Er is niets vervelender dan wanneer de wijzer plotseling hoger staat dan een week geleden.

Een kleine stagnatie in gewicht, dat is nog tot daaraantoe, maar gewichtstoename? Als je intussen zeker weet dat je alles op de juiste manier doet, kan het een reden zijn voor een goed chagrijnige dag.

En als je gewicht vervolgens omhoog blijft gaan, zul je je terecht een beetje zorgen gaan maken en gedemotiveerd voelen.

Nu kunnen er verschillende redenen zijn voor onverwachte gewichtstoename, zowel op de korte als op de lange termijn.

Wil je de mogelijke oorzaken weten van onverwachte gewichtstoename? Lees dit artikel dan vooral verder.

Onverwachte gewichtstoename tijdens het afvallen op korte termijn

Onverwachte gewichtstoename op korte termijn tijdens het afvallen kan frustrerend zijn, maar het is belangrijk om te begrijpen dat gewichtsschommelingen normaal zijn en verschillende oorzaken kunnen hebben.

Hier zijn enkele mogelijke oorzaken voor gewichtstoename tijdens het afvallen:

Vochtretentie

Het kan zijn dat je lichaam tijdelijk meer vocht vasthoudt, wat resulteert in een hoger getal op de weegschaal.

Dit kan worden veroorzaakt door factoren zoals veranderingen in je dieet, zoutinname, hormonale schommelingen of lichamelijke activiteit.

Het is belangrijk om te onthouden dat vochtretentie geen echte gewichtstoename is, maar eerder een tijdelijke fluctuatie.

Spieropbouw

Als je begint met een nieuw trainingsprogramma of krachttraining toevoegt aan je routine, kun je spiermassa opbouwen.

Spierweefsel is dichter en compacter dan vetweefsel, dus het kan leiden tot een toename van gewicht, zelfs als je vet aan het verliezen bent.

Hoewel de weegschaal hoger kan zijn, is het belangrijk om te onthouden dat spieropbouw gunstig is voor je metabolisme en algehele lichaamssamenstelling.

Veranderingen in spijsvertering en darminhoud

Veranderingen in je dieet, zoals het verhogen van vezelinname of het eten van voedingsmiddelen die je spijsvertering beïnvloeden, kunnen invloed hebben op je darminhoud. Dit kan leiden tot tijdelijke gewichtsschommelingen.

Onnauwkeurige metingen

Het is mogelijk dat de gewichtstoename op de weegschaal het gevolg is van onnauwkeurige metingen.

Het kan nuttig zijn om regelmatig te wegen op dezelfde schaal, op hetzelfde tijdstip van de dag en onder vergelijkbare omstandigheden om een beter beeld te krijgen van je werkelijke gewichtsverandering.

Overmatige calorie-inname

Gewichtstoename kan optreden als je meer calorieën consumeert dan je denkt of als je onbewust meer eet dan je zou moeten.

Het kan zijn dat je onbedoeld meer voedsel of calorierijke voedingsmiddelen binnenkrijgt, waardoor je inname hoger is dan je verbranding, zelfs als je denkt dat je je aan een calorie beperkend dieet houdt.

Het is belangrijk om bewust te zijn van je voedselinname en eventueel je eetgewoonten bij te houden om een beter inzicht te krijgen in je calorie-inname.

Onverwachte gewichtstoename tijdens het afvallen op lange termijn

Onverwachte gewichtstoename op lange termijn tijdens het afvallen kan verschillende redenen hebben. Hier zijn enkele mogelijke verklaringen:

Onderschatting van calorie-inname

Het kan zijn dat je meer calorieën consumeert dan je denkt. Soms kunnen kleine veranderingen in voedingsgewoonten of het toevoegen van extra snacks of portiegroottes onopgemerkt blijven, maar na verloop van tijd kunnen ze bijdragen aan een toename van calorieën en gewicht.

Veranderingen in lichamelijke activiteit

Als je je lichamelijke activiteit vermindert of minder intensief traint dan voorheen, kan dit invloed hebben op je calorieverbranding.

Als je minder calorieën verbrandt dan voorheen, kan dit resulteren in gewichtstoename.

Vertraging van de stofwisseling

Het lichaam past zich aan een calorietekort aan door de stofwisseling te vertragen. Dit kan gebeuren als je langdurig een caloriebeperkend dieet volgt. Een langzaam metabolisme betekent dat je lichaam minder calorieën verbrandt, waardoor gewichtsverlies moeilijker wordt.

Veranderingen in lichaamssamenstelling

Tijdens het afvallen kun je zowel vetmassa als spiermassa verliezen. Als je spiermassa verliest, kan dit je stofwisseling vertragen en gewichtstoename bevorderen.

Het kan nuttig zijn om naast het monitoren van je gewicht ook je lichaamssamenstelling te laten meten, bijvoorbeeld door middel van lichaamsvetpercentagemetingen, om een beter inzicht te krijgen in je veranderingen in lichaamssamenstelling.

Medische oorzaken onverwachte gewichtstoename

Onverwachte gewichtstoename kan het gevolg zijn van een verscheidenheid aan medische oorzaken.

Hier zijn enkele veelvoorkomende medische oorzaken die kunnen bijdragen aan gewichtstoename:

Hormonale veranderingen 

Hormonale onevenwichtigheden, zoals die geassocieerd met de schildklier (hypothyreoïdie), polycysteus ovariumsyndroom (PCOS), en menopauze kunnen leiden tot gewichtstoename.

Medicatie 

Sommige medicijnen kunnen gewichtstoename als bijwerking hebben, waaronder bepaalde antidepressiva, antipsychotica, en medicijnen voor diabetes en hoge bloeddruk.

Insulineresistentie en type 2 diabetes 

Insulineresistentie kan het moeilijker maken voor het lichaam om suiker uit het bloed te gebruiken, wat kan leiden tot gewichtstoename en uiteindelijk tot type 2 diabetes.

Slaapapneu 

Obstructieve slaapapneu kan bijdragen aan gewichtstoename door de kwaliteit van slaap te beïnvloeden en hormonale veranderingen te veroorzaken die de eetlust verhogen.

Cushing-syndroom 

Een aandoening waarbij het lichaam te veel cortisol produceert, het "stresshormoon", wat kan leiden tot gewichtstoename, vooral rond de buik.

Langdurige stress en depressie 

Langdurige blootstelling aan stress en depressie kan leiden tot gewichtstoename, deels door veranderingen in eetgedrag en verhoogde productie van stresshormonen.

Vloeistofretentie 

Ook bekend als oedeem, kan leiden tot gewichtstoename door het vasthouden van vocht in het lichaam, vaak veroorzaakt door hart-, lever- of nieraandoeningen.

Metabool syndroom 

Een cluster van aandoeningen, waaronder hoge bloeddruk, hoge bloedsuikerspiegel, overtollig lichaamsvet rond de taille, en abnormale cholesterol- of triglyceridenniveaus, die samen het risico op hartziekte, beroerte en diabetes verhogen.

Het is belangrijk op te merken dat onverwachte gewichtstoename kan worden beïnvloed door een combinatie van factoren, waaronder genetica, levensstijl, dieet, en lichamelijke activiteit.

Als u onverwachte gewichtstoename ervaart, is het raadzaam om medisch advies in te winnen om de onderliggende oorzaak te bepalen en de juiste behandeling te krijgen.

Conclusie

Het is belangrijk om niet te veel gefocust te zijn op korte termijn gewichtsschommelingen.

Het gewicht op de weegschaal is slechts één maatstaf en het is niet altijd een nauwkeurige weerspiegeling van je vooruitgang.

In plaats daarvan is het beter om naar het grotere geheel te kijken, zoals hoe je je voelt, je energieniveau, je lichaamssamenstelling en je algemene gezondheid.

Als je echter aanhoudende en onverklaarbare gewichtstoename ervaart tijdens het afvallen, kan het verstandig zijn om een arts of een diëtist te raadplegen om mogelijke onderliggende oorzaken uit te sluiten en het beste plan van aanpak voor jouw specifieke situatie te bepalen.