Veel mensen zijn geneigd hooggevoeligheid snel af te doen als aanstellerij of speciaal gedrag. Het is echter wel degelijk zo dat sommige mensen nu eenmaal sterker op prikkels reageren dan anderen.
Naast de verhoogde gevoeligheid voor externe prikkels, ervaren hooggevoelige mensen vaak ook een sterke emotionele respons.
Ze zijn gevoeliger voor stemmingen en emoties van anderen, en kunnen zich intens inleven in de gevoelens van anderen.
Is dat bij jou het geval, dan kan het ontzettend helpen om je daarvan bewust te zijn!
Wil je meer weten over hooggevoeligheid? Lees dit artikel dan vooral verder.
Wat is hooggevoeligheid?
Hooggevoeligheid, ook wel bekend als hoogsensitiviteit of HSP (Highly Sensitive Person), is een persoonlijkheidskenmerk waarbij individuen een verhoogde gevoeligheid en responsiviteit hebben voor zowel interne als externe prikkels.
Het houdt in dat iemand die hooggevoelig is intenser en diepgaander reageert op allerlei soorten prikkels in zijn of haar omgeving.
Hooggevoelige mensen nemen subtielere nuances en details waar en verwerken informatie diepgaander.
Ze hebben vaak een sterk ontwikkeld zenuwstelsel, waardoor ze gevoeliger zijn voor prikkels zoals geluiden, geuren, licht en andere sensorische informatie.
Hierdoor kunnen ze sneller overweldigd raken in drukke of intense omgevingen.
Naast de verhoogde gevoeligheid voor externe prikkels, ervaren hooggevoelige mensen ook een intensere emotionele beleving.
Ze zijn gevoeliger voor stemmingen en emoties van anderen en hebben de neiging zich diep in te leven in de gevoelens van anderen.
Dit kan zowel positieve als negatieve emoties betreffen. Hooggevoelige mensen kunnen daarom emotioneel meer beïnvloed worden door hun omgeving en hebben soms meer tijd nodig om hun emoties te verwerken.
Hooggevoeligheid is geen stoornis of afwijking, maar eerder een aangeboren temperament. Ongeveer 15-20% van de bevolking wordt geschat als hooggevoelig te zijn.
Hooggevoeligheid komt voor bij mannen en vrouwen, ongeacht leeftijd, cultuur of achtergrond.
Het begrip hooggevoeligheid heeft de afgelopen jaren meer erkenning gekregen in zowel de psychologie als de populaire cultuur.
Er zijn verschillende boeken, onderzoeken en therapeutische benaderingen die zich richten op hooggevoelige personen en hoe zij hun eigenschappen kunnen begrijpen en benutten in verschillende aspecten van hun leven, zoals relaties, werk en zelfzorg.
Hoewel hooggevoeligheid uitdagingen met zich mee kan brengen, zoals het risico op overprikkeling en emotionele vermoeidheid, heeft het ook voordelen.
Hooggevoelige mensen kunnen een diepere waarneming en begrip van de wereld hebben, zijn vaak creatief en intuïtief, en hebben een groot empathisch vermogen.
Het begrijpen en accepteren van hooggevoeligheid kan mensen helpen om beter voor zichzelf te zorgen, grenzen te stellen en een evenwicht te vinden tussen prikkelbeheersing en zelfzorg.
Wanneer ben je hooggevoelig?
Er zijn echter enkele kenmerken en eigenschappen die vaak geassocieerd worden met hooggevoeligheid. Hier zijn enkele veelvoorkomende tekenen van hooggevoeligheid:
Diepgaande verwerking
Hooggevoelige mensen hebben de neiging informatie en prikkels diepgaander te verwerken. Ze merken subtielere details op en hebben meer tijd nodig om informatie te verwerken en te reflecteren.
Overgevoeligheid voor prikkels
Hooggevoelige mensen zijn vaak gevoeliger voor externe prikkels zoals geluiden, geuren, licht en aanrakingen. Ze kunnen sneller overweldigd raken in drukke of intense omgevingen.
Emotionele gevoeligheid
Hooggevoelige mensen ervaren emoties intenser en hebben een sterk ontwikkeld empathisch vermogen.
Ze zijn gevoeliger voor stemmingen en emoties van anderen en hebben de neiging zich diep in te leven in de gevoelens van anderen.
Diepgaande observatie
Hooggevoelige mensen hebben vaak oog voor detail en merken subtiele veranderingen in hun omgeving op. Ze kunnen sterke reacties hebben op kunst, muziek, natuur of andere vormen van esthetiek.
6 Tips om beter om te gaan met hooggevoeligheid?
Hooggevoeligheid komt over het algemeen neer op een samenloop van verschillende karaktereigenschappen.
Denk hierbij aan introversie, openheid, vriendelijkheid en wat in de psychologie neuroticisme wordt genoemd.
Omdat het gewoon een deel van je persoonlijkheid is, kun je jezelf dus ook moeilijk ‘minder gevoelig’ maken. Toch zijn er wel een aantal tips waarmee je het jezelf een stuk makkelijker kunt maken!
1. Zelfzorg
Geef jezelf voldoende tijd en ruimte voor rust en herstel. Hooggevoelige mensen hebben vaak behoefte aan tijd alleen om overprikkeling te voorkomen en zichzelf op te laden.
Identificeer activiteiten en omgevingen die je energie geven en plan regelmatig momenten van zelfzorg in je dagelijkse routine.
2. Grenzen stellen
Leer je grenzen kennen en stel ze duidelijk. Het is belangrijk om nee te zeggen tegen activiteiten, verplichtingen of situaties die je overweldigen.
Leer hoe je jezelf kunt beschermen tegen overstimulatie door jezelf toestemming te geven om pauzes te nemen en tijd voor jezelf te nemen wanneer dat nodig is.
3. Emotieregulatie
Werk aan het ontwikkelen van vaardigheden om je emoties te reguleren. Dit kan onder meer mindfulness, meditatie, ademhalingstechnieken of andere ontspanningstechnieken omvatten.
Door bewust te zijn van je emoties en te leren hoe je ze kunt beheersen, kun je jezelf beter in balans houden.
4. Omgevingsaanpassingen
Creëer een omgeving die bevorderlijk is voor jouw welzijn. Dit kan betekenen dat je prikkelende omgevingen vermijdt of aanpast, zoals het verminderen van achtergrondgeluiden, het creëren van een rustige en opgeruimde ruimte of het dragen van oordopjes of een zonnebril in overstimulerende situaties.
5. Zelfinzicht en acceptatie
Leer jezelf beter kennen en begrijpen als hooggevoelig persoon. Leer wat jouw specifieke triggers zijn en hoe je daarop kunt reageren.
Door jezelf beter te begrijpen en je hooggevoeligheid te accepteren als een waardevol aspect van wie je bent, kun je beter voor jezelf zorgen en jezelf toestaan te gedijen.
6. Sociale ondersteuning
Zoek steun bij mensen die je begrijpen en accepteren. Dit kunnen vrienden, familieleden of ondersteuningsgroepen zijn.
Het delen van ervaringen en gevoelens met anderen kan helpen bij het verminderen van eventuele gevoelens van isolement en het bieden van ondersteuning bij het omgaan met hooggevoeligheid.
Conclusie
Het begrijpen en accepteren van hooggevoeligheid is essentieel voor het welzijn van hooggevoelige mensen.
Het omgaan met hooggevoeligheid omvat het nemen van tijd voor zelfzorg, het stellen van grenzen, het ontwikkelen van emotieregulatievaardigheden en het creëren van een ondersteunende omgeving. Het is een proces van zelfontdekking, zelfinzicht en acceptatie.
Hooggevoeligheid brengt zowel uitdagingen als voordelen met zich mee. Hooggevoelige mensen kunnen gevoeliger zijn voor stress en overprikkeling, maar ze hebben vaak ook een diepere waarneming en begrip van de wereld om hen heen.
Met de juiste tools, strategieën en ondersteuning kunnen hooggevoelige mensen leren om hun unieke kwaliteiten te omarmen en een evenwicht te vinden tussen prikkelbeheersing en zelfzorg.